Nie damy się wysiedlić

„Nie damy się wysiedlić. Bojowniczki i bojownicy w gettach w Będzinie i Sosnowcu” pod redakcją Tomka Grząślewicza i Karoliny Jakoweńko to dwujęzyczna (polski i angielski) publikacja przygotowana z okazji 80. rocznicy likwidacji zagłębiowskich gett. Praca zbiorowa składa się z bogato ilustrowanych, uzupełnionych o teksty historyczne i źródłowe 170 biogramów bojowniczek, bojowników, działaczek i działaczy Żydowskiej Organizacji Bojowej i innych organizacji młodzieżowych (Haszomer Hacair, Hanoar Hacijoni, Dror, Gordonia), działających na terenie Zagłębia Dąbrowskiego, które przed wybuchem II wojny światowej było jednym z najliczniejszych skupisk żydowskich w II Rzeczpospolitej. Autorzy, wykorzystując nieznane szerzej relacje świadków, przywołują historie bohaterskich młodych ludzi sprzed 80 lat i oddają im głos.

„»Nie damy się wysiedlić« to tytułowe słowa bojowniczki Chajki Klinger, które pochodzą z jej unikalnych »Dzienników« spisanych w latach 1943-44. Dedykujemy je wszystkim bohaterskim dziewczynom i chłopakom przywołanym w tej publikacji oraz tym, o których informacji nie odnaleźliśmy. Niech pamięć o nich trwa w kolejnych pokoleniach i będzie inspiracją do przeciwstawienia się złu, które nigdy nie przemija. Książka ta jest wynikiem działań Fundacji Brama Cukermana, która razem z innymi instytucjami i organizacjami podjęła w 2023 r. starania o upamiętnienie 80. rocznicy likwidacji getta w Będzinie-Kamionce i Sosnowcu-Środuli. Rok 1943 stał się zarazem symbolicznym, jak i faktycznym końcem istnienia dużych społeczności żydowskich w miastach Zagłębia Dąbrowskiego” – ze wstępu Karoliny i Piotra Jakoweńko.

Książkę dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego oraz Stowarzyszenia Żydowskiego Instytutu Historycznego w Polsce.